Lier, Begijnhof huisnamen
Collectie
Archief Lier - BeeldbankInventarisnummer
SLI001022525Beschrijving
DE DRIJ MARTELAERS VAN JAPONIËN - modo St.-Donatus (Schapekoppenstraat zonder nr.).;Deze vreemde huisnaam herinnert aan de vervolgingen, die de eerste Japanse Christenen te lijden hadden tussen de jaren 1603 en 1616. Op het einde van de 17de eeuw moet de herinnering aan deze ontstellende gebeurtenissen nog zeer levendig geweest zijn. Feestdag : 7 februari. Een eeuw later was dit denkelijk niet meer zozeer het geval.. Omstreeks 1778 is men ditzelfde huis St.-Donatus gaan noemen — dit is: Heilige door God geschonken.
St.-Donatus was bisschop van Besançon en stichter van een klooster aldaar, + na 656. Feestdag : 7 augustus.
De naamsverandering is waarschijnlijk het gevolg geweest van het feit, dat in 1776 door Meester D'Heur, beeldhouwer te Antwerpen, een fijn eiken schrijn werd geleverd en waarin sindsdien in de Begijnhofkerk, links van het koor, een kristallen relikwiehouder en relikwie van St.-Donatus ter verering zijn uitgesteld. In 1749 was het huis bewoond door Isabella Verhaegen; men telde er toen samen 5 personen met slechts 3 'aertsteden'. Het huis de Martelaers van Japoniën vormde in 1778 de woning van Joanna Cornelia Cordelier. ° Antwerpen en geprofest op 24-6-1759, die blijkbaar vroeger dit huis vóór haar leven had gekocht. In de archieven van het OCMW, afkomstig van Gast- en Godshuizen, wordt het huis voortskomende van Jouf. Joanna Cordelier genoemd' en daarbij St.-Donatus geheten.
In 1857 onbewoond, werd het huis gebruikt om er materialen in te bergen.
Op 14 mei 1858 werd het aan P. Goovaerts, representerende de Anonieme Sociëteit van de beetsuikerfabricatie te Lier, jaarlijks verhuurd voor 60 fr. vanaf 15-5-1858.
Op 19-4-1873 werd de Martelaers van Japoniën uiteindelijk onderhands verkocht aan de voormelde fabriek mits 1600 fr. Deze som werd gebruikt door de toenmalige commissie van openbare onderstand — hiertoe gemachtigd door het stadsbestuur (6-6-1872) — voor de afwerking van het 'Nieuw Gasthuis', waarvan de bouwkosten hoger opliepen dan men vooraf geraamd had. Het 'Nieuw Gasthuis' aan de Mechelsestraat werd op 10-9-1873 plechtig in gebruik genomen.
Tussen de Martelaers van Japoniën en het volgende huis Sint-Adrianus bestond er in het verleden een doorgang van ongeveer 3 m. breed, zoals het Pompstraatje. Deze passage leidde naar een open plaats, die men aldaar heeft gekend vóór de opbouw van de 'grote suikerfabriek', later de Margarinefabriek Raymakers, nu de Schapekoppenstraat voor het Rood Huis (nu taverne/restaurant Zuster Agnes). Dit huis is bijgevolg ontstaan uit de Martelaers van Japoniën, verbreed met de genoemde doorgang. De grootte van deze verbreding is nog zichtbaar aan de linkerkant van het Rood Huis, door de breedte van het meer achteruit gebouwde deel van de voorgevel, tussen de regenpijp en het verder (aan de zuidzijde) gelegen huis Maria Presentatie.
;Bron: Het Lierse Begijnhof (1974), Jos Mortelmans en Victor Verheyen.